ما بخشی از طبیعت هستیم و درختان پارههای حیاتی زندگی ما هستند. ما این زندگی را با درختان شریک شدهایم. زندگیای که شبکه درهم تنیدهای است از همین درختان، حشرهها، پرندگان، باکتریها، قارچها و ما انسانها. در این شبکه پر از جزئیات شگفتانگیز این ماییم که هنوز یاد نگرفتهایم، به این شبکه زنده حیرتآور که تنشها و تعارضاتش را خودش در درونش حل میکند، شَر نرسانیم.
در نبود انسان، درختان با بقیه اعضای شبکه حتی آسودهتر به زیستن ادامه میدهند. پرندگان، در ظاهر با خوردن بذرهای برخی درختان به آنها ضرر میرسانند، چون گاهی دانه یک درخت دو سال زمان میخواهد تا به وجود آید و جوانه بزند. اما همین پرندگان، همهساله بذرهای درختان خاص و کمیاب را برای روز مبادا پنهان میکنند، معمولا هم فراموش میکنند، بذرها را کجا انبار کردهاند. پرندگان ندانسته، همهساله درخت میکارند و خاطرات گمشده گذشتهشان، رویای درختان جوان آینده میشود.
دیوید جورج هاسکل، زیستشناس و نویسنده آمریکایی-بریتانیایی در کتاب «نغمههای درختان» از رابطه تنگاتنگ درختان با بقیه قسمتهای این شبکه حیاتی در جنگلها، پیادهروهای پرازدحام شهرها، بخشهای دورافتاده استوایی یا گرم و خشک میگوید. او که سالها در مورد درختان پژوهش کرده، متوجه شده هر درخت صدای خاص خودش را دارد. هاسکل، دَه درخت را در دَه نقطه کره زمین انتخاب کرده، سراغشان رفته و میگوید نوا و نغمه تکتک این درختان را با تمام وجود شنیده است. به گفته او، صدای یک درخت گلابی تزیینی در پیادهرویی در منهتن نیویورک با درخت «سیبو» در اکووادور و کاج گلریز ژاپنی متفاوت است. چرا که نغمه هر درخت با توجه به اندازه، شکل برگها، ریشهها و زاویه شاخهها، نوع چوب آنها همسان نیست.
دیوید هاسکل در کتابش میگوید، هزاران سال پیش در بیتالمقدس و پس از آن در اروپای شمالی بعد از عصر یخبندان، انسانها و درختان، زندگی درهم تنیدهای داشتهاند. انسانها صدای درختان را میشنیدند، با آنها رفاقت میکردند، برایشان آواز میخواندند و اجازه نمیدادند کسی صدمهای به آنها بزند. اما ارتباط انسان و درخت با توسعه صنعتی و تغییرات اقلیمی رو به افول گذاشته و انسان فراموش کرده، هرگونه آسیبرساندن به درختان در این شبکه در هم بافته، آسیبرساندن به خودش است. پیشنهاد او برای درک این رفاقت این است که هر انسان برای خودش یک درخت انتخاب کند، مدام سراغش برود و با آن رابطه عاطفی برقرار کند تا ببیند چطور درخت به زندگی انسان و انسان به زندگی درخت کمک میکند.
نظر شما