قلمکاری روی پارچه از هنرهای سنتی ایران به خصوص اصفهان است؛ نام این نقاشی و طراحی با ریزه‌کاری‌ها و ظرافت‌هایش روی پارچه نخی یا ابریشمی، به برخی استان‌های هند هم رسیده و به آن «کلم‌کاری» میگویند.
هندی‌ها، دو نوع هنر تزیینی روی پارچه را در این سبک از آن خود می‌دانند؛ روشی که طرح‌ها روی پارچه با قلم رنگ‌آمیزی می‌شوند. تقریبا همه مراحل دستی است و نقش‌ها از تمثال‌های مذهبی و خدایان هندو و معبدهای چند طبقه با معماری سنتی هندی در حماسه‌ها، الهام گرفته شده است.
روش دیگر مدرن‌تر است و طرح‌های طبیعت و حیوانات در آن چشمگیرتر، و بیشتر از مُهرهای چوبی طرح‌دار بزرگ برای قلمکاری استفاده می‌شود.
میگویند قلمکاریهای هند همیشه با رنگ‌های طبیعی و گیاهی انجام می‌شود. شیر حیوانات برای محلول رنگ استفاده می‌شود که معمولا از ادویه‌های هندی و گیاهان بیابانی، است. تاریخ، ادبیات، شعر، حماسه و افسانه‌های هندی نقش زیادی در طرح‌زدن اولیه پارچه‌ها دارند. بیشتر این پارچه‌های قلمکاری شده از رومیزی تا پرده و تزئین دیوار کاربرد دارند تا استفاده در ساری، لباس زنانه و شال و … لباس‌هایی خنک و رنگی و سراسری که این روزها بین غربی‌ها هم خواهان پیدا کرده.
قلمکاری هندی طرح گجرات – درخت زندگی
قلمکاریهای هند آنقدر بین گردشگران طرفدار پیدا کرده که بخشی از آنها با طرح‌های مدرن‌تری تهیه می‌شود. قلمکاریهای مدرن‌تر بیشتر با چوب‌های بزرگ مخصوص مُهر پارچه طراحی می‌شوند و بعد با قلم، ریزه‌کاری‌هایی در آنها انجام می‌شود. زاج سفید از مواد ثابت‌کننده رنگ است که در نهایت روی پارچه استفاده می‌شود.
پارچه قلمکاری‌شده بعد از خشک‌شدن، یک‌بار شسته می‌شود و میگویند توان دست‌کم ۲۰ شست‌شوی دیگر را دارد.
نظر شما