تصویرسازی که نیش می‌زد

دوستان و نزدیکان آندره فرانسوا، در پاریس کاریکاتوریست‌ها و هنرمندان گرافیتی بودند که تشویقش می‌کردند به تصویرسازی و طراحی جدی‌تر فکر کند.

آندره فرانسوای مجاری‌تبار، با طراحی و نوشتن در روزنامه‌های چپ فرانسه شروع کرد و برای کتاب‌های نویسندگان فرانسوی طرح جلد زد.
اما با انتشار طرح‌ها و کارتون‌هایش در مجله‌های بریتانیایی و آمریکایی، از فرانسه فراتر رفت و جهانی شد. می‌گویند او در سال‌های اوج تصویرسازی سنتی و واقع‌گرایانه، تصویرگری طنازانه و شوخ‌طبعانه را وارد کارهایش کرد و فضای سنگین و اخمالوی این کار را تغییر داد. در دهه ۵۰ و ۶۰ میلادی کار او در آمریکا تازه بود و طرح‌های فکاهی سیاه و سفید و تابوشکنانه او در مورد رابطه زن و مرد، چندان آشنا نبود.

او بعد از تحصیل در فرانسه و گرفتن شهروندی این کشور، اسمش را تغییر داد. فرانسوا، در سال ۱۹۱۵ میلادی در شهری در مجارستان به دنیا آمد که حالا بخشی از رومانی است. در دانشگاه هنرهای زیبای بوداپست، هنر خواند و نقاش و مجسمه‌ساز و طراح گرافیک شد. بعد به پاریس رفت و دوستان و همراهانی را پیدا کرد که بیشتر به سمت هدفش هولش دادند. نگاه طنزآمیز و خلاق او به مسائل اجتماعی و سیاسی، کارهایش را از بقیه طراحان، متفاوت می‌کرد.

او بیشتر، خودش را نقاش می‌دانست اما طراحی‌ها و تصویرسازی‌های بامزه و فکاهی‌اش مشهورتر است. آنقدر که نقاشی‌های سیاه‌وسفیدش مطرح شده، به کارهای رنگی‌اش توجهی نشده. با این همه به تصویرگر طنازی معروف شد که نیش می‌زند و گاز می‌گیرد تا تلخی‌ها را نشان دهد.

طرح جلدهای متنوع و چشمگیر فرانسوا، برای نیویورکر و ووگ و چند مجله فرانسوی، شناخته‌ترش کرد. او خودش را مشغول تکنیک و پیچیده‌کردن طرح نمی‌کرد. مثل بسیاری از همکارانش ساعت‌ها وقت صرف خوشگل‌سازی ظاهری و رنگ‌آمیزی ایده‌هایش نمی‌کرد. سادگی و روانی داستانی که می‌گفت، طرح‌هایش را برای مردم هم تماشایی و خواستنی می‌کرد.
او طراحی‌های تازه و دوست‌داشتنی در کارهای تبلیغاتی شِل و بسیاری از شرکت‌های بزرگ خلق کرد و کارهای گرافیکی‌اش برای پوسترهای تاتر و باله جلب توجه می‌کرد.

طراحی و تصویرسازی کتاب کودک یکی دیگر از کارهای مورد علاقه آندرا بود که «ملوان خالکوبی‌شده» و «پنگوئن» از مشهورترین‌ کارهایش برای کودکان است.

آندره فرانسوا ۸۹ ساله بود که در سال ۲۰۰۵ میلادی در خانه‌اش در فرانسه از دنیا رفت.