سازهای محلی ایران

نشانه ماوس را روی «دایره‌های» روی نقشه ایران بچرخانید تا نام سازهای هر ناحیه (دایره‌های سیاه) و ویدیویی (دایره‌های سفید) از نوازندگی با آنها را  ببینید. این صفحه کم‌کم به‌روز می‌شود و هربار که دایره‌های تازه یا سازهایی به آن اضافه شود، در توییتر گوشه خبرش را می نویسیم. بارگذاری دایره‌ها کمی طول می‌کشد، صفحه را نبندید و صبر کنید. اگر دوست دارید به بهترشدن این صفحه کمک کنید، لینک عکس، فیلم، صدا و متن  پیشنهادی‌تان را در مستطیل پایین صفحه برای ما بفرستید، ما دایره جدیدی به شهرها اضافه یا دایره‌های موجود را بهتر و کامل‌تر می‌کنیم. اگر اجرای بهتر یا با‌کیفیت‌تری از سازهای این صفحه را سراغ دارید، لطفا نشانی ویدیوی آن اجرا را برای‌مان بفرستید تا جایگزین کنیم.

سازهای موسیقی ایرانی

منابع
 کتاب:

  • رفاقت با سازهای ایرانی، نوشته فاطمه ملکی با تصویرگری الهه طاهریان، مرکز موسیقی حوزه هنری، تهران ۱۳۹۰
  • موسیقی و ساز در سرزمینهای اسلامی، نوشته جین جن کینز و پلراوسینگ اولسن، ترجمه بهروز وجدانی، سازمان میراث فرهنگی، تهران ۱۳۷۳
  • آیینه و آواز، مجموعه مقالات درباره موسیقی نواحی ایران، نوشته محمد رضا درویشی، تهران ۱۳۷۶

وب‌سایت:

  •       www.simorq.org
  •            www.rastak.ir
  • www.farabisoft.com

همکاران
در تهیه و تکمیل اطلاعات این صفحه به «گوشه» کمک کرده‌اند:

  • ثمین صدر بزاز

 

One Ping

  1. Pingback: سازهای ایرانی بر اساس محل

15 Comments

  1. hamed پاسخ

    شهر همدان زادگاه ساز چوگور پدر ساز باغلاما است کوک چگور رایج در بین ترکهای همدان
    چؤگؤر یا چگور مورد استفاده در مناطق ترک‌نشین همدان معمولاً نه سیمه است و به‌طور معمول درحالت دست باز، سه سیم پایین چوگور کوک re و شش سیم بالا کوک do دارند.[۳]
    گونهٔ دیگر از کوک چوگور هم به همین صورت است؛ جز اینکه سیم چهارم[۴] کوک sol می‌گیرد. این کوک، زارِنجی نام دارد و کاربرد آن در مقایسه با کوک پیشین، کمتر است.
    در گذشته گونه‌ای کوک به نام زنگ شتر رایج بود که امروزه تقریباً به فراموشی سپرده شده‌است.
    برای اجرای مقام‌های شبیه به دستگاه ماهور (یا راست‌پنجگاه همچون کوراوغلو) بهتر است سیم زارنجی (سیم چهارم) را فا کوک کرد.
    برای اجرای سه گاه ترکی بهتر است سیم زارنجی (سیم چهارم) را می کوک کرد.
    پرده بندی چگور همدان
    به‌طور معمول چگور دارای یازده الی سیزده پرده است؛ اما نوازندگان حرفه‌ای این ساز گاه چندین پرده روی صفحه چگور تعبیه می‌کنند (با نواری باریک از جنس حصیر یا نخ پلاستیکی). معمولاً غیر از پرده اول چگور که ربع پرده یا اصطلاحاً کرن است، بقیه پرده‌ها یا اصلی است یا نیم‌پرده.

    پرده‌هایی که در نواختن اغلب مقام‌ها و نغمه‌های ترکی به کار می‌رود، عبارت است از اول، سوم، پنجم، هفتم، هشتم و دهم.

    چوگورنوازان در اجرای برخی از مقام‌ها با انگشت شست بر سیم‌های واخوان (شش سیم بالا) پرده‌گیری می‌کنند (عاشیقهای آذربایجان و به‌خصوص اوزان‌های ترکیه در استفاده از سیم‌های چهارم به بعد مهارت بیشتری دارند).[۵]

    از تکنیک‌های نواختن چگور می‌توان به نواختن سرانگشت سوم یا چهارم دست راست بر صفحه چگور اشاره کرد که در بین نوازندگان سازهای خانواده باغلاما در کشور ترکیه نیز مرسوم است. در پرده‌گیری نیز در حالت نزولی دست چپ بر دسته ساز، نوازنده معمولاً با انگشت سوم بر پرده la کرن پس از پرده la وsol بمل پس از پرده sol اشاره می‌کند. این فن در نواختن کمانچه محلی نیز کاربرد دارد.[۶]

  2. حسینقلی پور پاسخ

    سلام و تشکر از ایجاد این وبسایت مفید.
    استان همدان به لحاظ در بر گرفتن اقوام مختلف ترک و فارس و کرد و لر، دارای فولکلور و نیز موسیقی گوناگونی است. موسیقی لری و کردی این استان نسخه ضعیفی ازموسیقی کردی ولری استانهای همجوار (کردستان، کرمانشاه و لرستان) است. موسیقی ترکی این استان با وجود شباهت با موسیقی استان زنجان، هویت مستقلی دارد. مقامهای ترکی رایج در همدان کاملاً از استانهای ترک نشین مجاور (زنجان، قزوین و مرکزی) مستقل است. ساز اصلی ترکهای همدان چؤگؤر است؛ گرچه سازهایی همچون بالابان، کمانچه، دایره و تار نیز کم و بیش استفاده می شود. این نوع موسیقی در شهرستانهای رزن، کبودراهنگ، بهار و قسمتهایی از اسدآباد و ملایر رایج است. به مرور فایلهای صوتی و تصویری از موسیقی محلی ترکی همدان را به خدمتتان ارسال خواهم کرد.

  3. حسین ابراهیمی پاسخ

    من آرشیو موسیقی نواحی خودم رو سعی دارم به مرور در این کانال یوتیوب آپلود کنم و در صورت تمایل ،گوشه هم در راستای تکمیل این پروژه ی خوب از اون استفاده کنه
    http://goo.gl/PtLisE

  4. وداد فامورزاده پاسخ

    بسیار کار با ارزشی را شروع کردید،‌ دمتون گرم. من هم مدتی هست مشغول تحقیق مردم نگارانه Ethnographic و ضبط میدانی Field Recording از موسیقی های نواحی ایران هستم. یک نمونه از کرنای لاهیجان را در صفحه ام در soundcloud می توانید گوش دهید،‌ ضبط هایی دیگری هم دارم ( به عنوان مثال از روستای گهواره در نزدیکی کرمانشاه) که هنوز روی صفحه ام قرار نداده ام. خوشحال می شوم با شما همکاری کنم،‌ با من تماس بگیرید.

  5. محسن پاسخ

    با سلام
    در رابطه با استان گلستان ، هیچ اشاره ای به موسیقی کتولی نکردید ، و فقط به موسیقی ترکمن که فقط در شمال استان و بین ترکمن ها رایج است اشاره شده.
    لطفا تصحیح بفرمایید

    1. گوشه Post author

      سلام، ممنون از توضیح‌تان، پیشنهادتان را به نقشه گلستان اضافه کردیم. اگر اجرای بهتری سراغ دارید، لطفا خبر دهید تا جایگزین کنیم.

  6. رضا پاسخ

    سلام وتشکر ابتدا یک پیشنهاد در صورت امکان برنامه طوری طراحی شود که با کلیک روی دوایر سفید اطلاعات موسیقیایی منطقه هم نمایش داده شود
    درباره موسیقی مازندران، اطلاعات درباره موسیقی نواحی شرق و مرکز مازندارن درست ارائه شد درباره موسیقی غرب مازندران که با دائره سیاه در نقشه مشخص شده است به دلیل همجواری با استان گیلان تلفقی از موسیقی دو قوم است که قطعات در ان با سرنا و دهل اجرا می شود
    http://goo.gl/V1Oq8M

    1. گوشه Post author

      سلام، ممنون از پیشنهادتان. الان با کلیک یا بردن نشانه ماوس روی دایره‌های سیاه، نام سازهای منطقه را می‌بینیم، حتما این دایره‌های سیاه را کامل‌تر می‌کنیم و مختصری درباره موسیقی و سازهای هر منطقه به آنها اضافه می‌کنیم. اگر شما این متن را درباره موسیقی مازندران برایمان بفرستید، ممنون می شویم. اگر لطف کنید و منبعی برای «سرنا و دهل» بفرستید، آنها را به نقشه گیلان و مازندران اضافه می کنیم.

  7. مهدی ح. پاسخ

    پیشنهاد می‌کنم گوشه‌های آوازی هم به همین شکل و به دسته‌بندی مناطق گردآوری شود.

    1. گوشه Post author

      خیلی ممنون از پیشنهادتان، راستش به فکرش بودیم اما هنوز مواد اصلی‌اش را پیدا نکردیم.

نظر شما